[JAN] Interview met René (2017)

[Marijke]

Met vaderdag (2022) in zicht blikt het blad JAN terug op omgaan met vaderdag zonder vader. Hierbij herhaalden ze ook het interview met René van Kooten uit 2017:

René van Kooten: ‘mijn vader was opgegeven, dat is me heel erg tegengevallen’

Acteur René van Kooten (44) is getrouwd en heeft een dochter van zes. Hij verloor op elf-jarige leeftijd zijn moeder; zijn vader overleed een jaar geleden. ‘Iedereen heeft ankers nodig in het leven. En als je er te veel kwijtraakt, word je wankel.’

‘Het overlijden van mijn moeder op mijn elfde is het meest ingrijpende wat ik heb meegemaakt. Alles wat daarna kwam, was relatief minder heftig. Haar dood vormde me. En alles daarna is gedefinieerd door dat verlies. Dat ik graag zing en acteer is bijvoorbeeld een manier waarop ik dicht bij mijn gevoel kan komen. En waardoor ik me dicht bij mijn moeder voel. Toen mijn vader anderhalf jaar geleden kanker kreeg, en eigenlijk was opgegeven, dacht ik; oké, heel verdrietig, maar I can take it. Toen mijn moeder stierf, was ik een kind en zij een jonge vrouw. Nu was ik 43 en mijn vader 73. Maar het is me heel erg tegengevallen. De dood van mijn vader heeft me juist meer dan ooit aan het wankelen gebracht. Als kind zijn je ouders je eilanden. Langzaamaan ga je de baai uit, zelf steeds verder de zee op, maar je kunt altijd terug naar die eilanden. Om even bij te tanken, of uit te rusten. En hoe ouder je wordt, hoe verder je de zee op gaat, maar je weet, in je achterhoofd, dat ze er zijn. Dat je altijd kunt schuilen. Na de dood van mijn vader waren er ineens geen eilanden meer. Ik voelde me op drift op zee. Alsof ik mezelf opnieuw moest definiëren. Ma was er al heel lang niet, maar pa was er altijd wel. En ineens was ik niemands kind meer. Nooit meer de geruststellende wetenschap dat je ouders je zien. Nooit meer; kijk eens pa, wat ik nu weer doe!

Ik weet nog niet zo goed wat daar dan voor in de plaats komt. Ja, ik ben inmiddels zelf vader. Sowieso kijk ik, sinds de geboorte van mijn dochter Senna zes jaar geleden, steeds vaker terug naar vroeger. Hoe ging dat bij ons? Hoe deden wij dat thuis? Eigenlijk heb ik heel weinig herinneringen aan hoe het was toen mijn moeder nog leefde. Of in ieder geval, aan hoe het was toen ze nog gezond was. Ze is lang ziek geweest en veel herinneringen staan in het teken van die ziekte. Ik heb echt haar tweelingzus nodig, mijn tante, om mijn zwart-witherinneringen kleur te geven. Na haar dood gingen mijn twee oudere zussen vrij snel het huis uit en bleven mijn vader en ik samen achter. Hij werkte overdag, dus ik was veel alleen thuis. Als ik na school mijn krantenwijkje had gelopen, schilde ik tijdens het kijken van As The World Turns alvast de aardappelen. Ook hielp ik de was in de machine te doen en op te vouwen. Eigenlijk runden we met zijn tweetjes zo’n beetje het huishouden. We hadden het gezellig samen. En hij liet mij heel vrij. Als jongen van vijftien ging ik weleens ’s avonds met mijn vrienden vanuit Zoetermeer naar een hardrockconcert in Zwolle. En dan na afloop, rond een uur of twaalf, stapten we weer in de trein terug. Soms misten we de laatste trein, en dan belde ik met een kwartje vanuit de telefooncel mijn vader, dat we iets later waren. Andere tijden waren dat. Tegenwoordig wordt er meteen een AMBER Alert uitgegooid als je vijf minuten te laat bent. Ik ben hem heel dankbaar voor het vanzelfsprekende vertrouwen dat hij altijd in mij heeft gehad. We rooiden het wel met zijn tweeën.

Het is nu een jaar geleden dat hij is overleden. Dit was het jaar van eerste keren zonder hem. Mijn eerste première zonder mijn vader in de zaal. De eerste dag van het nieuwe jaar zonder bezoekje aan hem. Iedereen heeft ankers nodig in het leven. En als je er te veel kwijtraakt, word je wankel. Misschien dat ik daarom ook nog steeds in Zoetermeer woon. Hier is het veilig en bekend. Hier liggen mijn wortels. En daarnaast ben ik ook gewoon een melancholische sukkel. Zo heb ik ook een ding met foto’s. Mijn eigen fotoboeken houden op vanaf het moment dat mijn moeder ziek werd. En nu met mijn eigen dochter leg ik alles bijna dwangmatig vast en worden de foto’s keurig gedocumenteerd. Alsof het me daardoor niet kan ontglippen. Een vriend zei het laatst mooi: je bent nu je eigen eiland. En dat is ook zo. Ik ben het eiland voor Senna, mijn dochter. Ik ben de volgende in lijn. En op zich is dat ook hoe het moet gaan. Het natuurlijke verloop. Maar alenig is het wel, af en toe.’

* Dit portret verscheen eerder in JAN 9, 2017

[Auteur]

Berichten